Khái quát về tiện cơ khí và các dạng gia công phổ biến

Tiện cơ khí là phương pháp gia công quan trọng và không thể thiếu trong quy trình sản xuất chi tiết máy phục vụ cho lắp ráp cơ khí. Nó đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp từ sản xuất hàng gia dụng đến hàng không, thiết bị y tế. Cùng tìm hiểu về đặc điểm và những dạng gia công tiện phổ biến nhất nhé.

Tìm hiểu về tiện cơ khí

Tiện cơ khí là kỹ thuật gia công cắt gọt vật liệu dựa trên sự tương tác giữa phôi quay tròn và dao cắt theo quy trình chuyển động có sẵn. Cụ thể bao gồm sự kết hợp của hai chuyển động: chuyển động tiến dao ngang (Sng) và chuyển động tiến dao dọc (Sd). 

Trong quá trình tiện, khi thực hiện gia công trục trơn, chuyển động tiến dao ngang (Sng) bằng 0 và chuyển động tiến dao dọc khác 0. 

Ngược lại, khi tiện mặt đầu hoặc thực hiện cắt đứt, chuyển động tiến dao dọc (Sd) bằng 0 trong khi chuyển động tiến dao ngang (Sng) sẽ khác 0.

Những đặc điểm nổi bật của phương pháp tiện cơ khí

• Các loại máy tiện được sử dụng rộng rãi trong kỹ thuật tiện cơ khí bao gồm: máy tiện đứng, máy tiện ren vít vạn năng, máy tiện RW và máy tiện cụt. Bên cạnh những máy này, phương pháp tiện còn sử dụng một loạt các máy chuyên dụng khác như máy phay, máy gia công trung tâm, máy doa và máy khoan để hoàn thiện quá trình gia công.
• Cấu tạo của máy tiện gồm các bộ phận cắt gọt đặc biệt như dao tiện với đa dạng các loại như: dao đầu cong, dao đầu thẳng, dao tiện lỗ, dao vai và dao tiện định hình. Sự chính xác của sản phẩm gia công phụ thuộc lớn vào tay nghề của người thợ tiện, nguyên liệu tiện và trạng thái bề mặt cũng như chất lượng của máy tiện.
• Trong phương pháp tiện, yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến năng suất là trình độ công nhân, dao tiện và vật liệu tiện. Tiện cơ khí là phương pháp cắt gọt thông dụng nhất, chiếm tỷ lệ từ 25% đến 35% trong tổng số thiết bị trong phân xưởng gia công cắt gọt.
• Nguyên công tiện thường được thực hiện trên nhiều loại máy tiện như máy tiện ren vít vạn năng, máy tiện đứng, máy tiện cụt, máy tiện RW, máy tiện tự động và máy tiện CNC. Ngoài ra, phương pháp tiện còn có thể thực hiện trên các loại máy khác như máy khoan, máy phay và máy doa.
• Dụng cụ cắt gọt trong tiện được gọi là dao tiện. Có nhiều loại dao tiện như: dao đầu thẳng, dao vai, dao đầu cong, dao tiện lỗ, dao khỏa mặt đầu, dao tiện định hình… Bên cạnh đó là các mảnh dao tiện như mảnh dao tiện ngoài và móc lỗ, mảnh dao tiện ren, mảnh dao tiện chích rãnh và cắt đứt, cùng với cán dao tiện.

Những kiểu tiện cơ bản 

Một số kiểu tiện cơ bản bao gồm:

• Phương pháp tiện mặt trụ ngoài: Để tiện mặt trụ ngoài, cần tùy thuộc vào hình dạng chi tiết máy để chọn phương pháp gia công thích hợp. 
• Phương pháp tiện lỗ: Đây là quá trình cắt gọt để tạo ra các lỗ. Vì cần tạo ra các lỗ có đường kính nhỏ, phương pháp này đòi hỏi sự khắt khe. Nó thường được áp dụng để tiện lỗ trên máy hoặc máy doa.
• Phương pháp tiện khỏa mặt đầu: Cần sử dụng nhiều loại dao tiện để gia công, bao gồm dao đầu cong,  dao vai, dao đầu thẳng và dao khỏa mặt đầu chuyên dụng.
• Phương pháp tiện ren: Phương pháp này tương đối dễ dàng để thực hiện, chỉ cần sử dụng các loại dao tiện đơn giản là có thể gia công được. Mặc dù nó được sử dụng phổ biến trong gia công cơ khí nhưng năng suất không cao.
• Phương pháp tiện cắt đứt: Tương tự như phương pháp tiện mặt trụ ngoài nhưng điều kiện cắt gọt khắc nghiệt hơn. Dao cắt thường có tuổi thọ thấp hơn so với phương pháp tiện mặt trụ ngoài.

>>>Xem thêm: Gia công kim loại tấm theo yêu cầu giá rẻ, uy tín

Các dạng gia công tiện phổ biến nhất hiện nay 

Tiện thô

Gia công tiện thô bắt đầu bằng gia công phá để loại bỏ bề mặt ngoài không đẹp của phôi, chẳng hạn như rỗ, dính cát, rỗ, biến cứng, sai lệch hoặc phát hiện khuyết tật. Chiều sâu cắt thường trong khoảng 4-6 mm. Để thực hiện gia công thô, cần máy có công suất lớn và độ cứng cao để đạt hiệu suất tốt nhất. 

Tiện bán tinh

Phương pháp này được áp dụng trước khi tiện tinh, nhằm loại bỏ các bậc gồ ghề trên bề mặt vật liệu để hỗ trợ quá trình tiện tinh. Chiều sâu cắt thường trong khoảng 2-4 mm. Việc chọn chiều sâu cắt cần cân nhắc để tránh nhiệt cắt quá lớn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

Tiện tinh mỏng

Phương pháp này được sử dụng trong khâu gia công cuối cùng để hoàn thiện sản phẩm. Tiện tinh mỏng cần sử dụng dao hợp kim cứng hoặc dao kim cương với lưỡi cắt sắc nhọn. Số lượt chạy dao và chiều sâu cắt nhỏ nhưng vận tốc cắt cao. Gia công tiện tinh mỏng yêu cầu máy và trang bị có độ chính xác cao, độ cứng và vững lớn. 

Phương pháp tiện cơ khí và những dạng gia công phổ biến trên đây đã góp phần tối ưu hóa quy trình sản xuất, tăng hiệu suất và chất lượng sản phẩm. Sự xuất hiện của máy tiện hiện đại cũng tạo cơ hội để thực hiện gia công tiện một cách dễ dàng hơn. 

>>> Xem thêm: Cắt laser CNC kim loại giá chỉ từ 3k/mét